Tijdens mijn opdracht voor de gemeente Zaanstad zijn enkele medewerkers een bijzonder leerinitiatief gestart. Dat is geen causaal verband, maar ik heb wel een bijdrage mogen leveren om het initiatief te ondersteunen, met een workshop 'Regisseer je eigen leerproces'.
Leren, Lef & Leiderschap is een leerwerkplaats gericht op persoonlijke ontwikkeling die wordt gecreëerd voor, door en met collega’s. Het is een plek waar vraag en aanbod bij elkaar komen, vanuit het idee dat collega's veel van elkaar kunnen leren. Na een kick-off waar meteen al 120 medewerkers op afkwamen, is Lef zich als een olievlek gaan verspreiden door de organisatie. En zijn er leergroepjes gevormd die enthousiast aan de slag gingen met uiteenlopende thema's als Lean Six Sigma, strategisch adviseren, mindfulness, Excel en wat al niet. De initiatiefnemers hebben werkende weg gezorgd voor een structuur en zich verzekerd van het commitment van de deelnemers.
Met grote nieuwsgierigheid en enige schroom ben ik in gesprek geraakt met het organiserend kernteam. Wat een geweldig plan voor zelfsturend leren - daar wilde ik natuurlijk alles van horen! Ik vroeg me af of ik ze wellicht nog zou kunnen helpen, maar wilde me niet onnodig bemoeien, en zeker niet het stuur overnemen. Gelukkig werd mijn idee voor een workshop waarin de deelnemers hun gedachten konden vormen hoe ze hun leerproces echt zelf ter hand konden nemen met open armen ontvangen. Hoe zorg je dat je je kunt ontwikkelen zoals je wilt en hoe draag je er zorg voor dat je met elkaar een effectief leerproces creëert - dat zijn belangrijke vragen als je gaat deelnemen aan een leergroep.
De workshop maakte deel uit van de eerste bijeenkomst van Lef, als opwarmertje voor de marktplaats waar vraag en aanbod gekoppeld zouden worden en de leergroepen tot stand zouden komen. Het moest vanzelfsprekend een zelfsturende workshop worden. De gelegenheid bieden om samen na te denken over de voorwaarden voor gezamenlijk leren moest voldoende zijn. Ik ging niet de expert uithangen. Verder had ik gehoord dat veel deelnemers zeer geïnteresseerd waren in zelftests en dat er nogal wat deelnemers waren die wilden leren zichzelf beter te profileren. Ziedaar de uitgangspunten voor de workshop.
Eerst de zelftest maar, in de vorm van een stellingenspel op basis van de ideeën van Carol Dweck over de ontwikkeling van een growth mindset. Meteen groeide de overtuiging dat ze het voor elkaar gingen krijgen samen te leren.
Daarna door naar de kern, met een brainstorm over de voorwaarden om dat samen leren vorm te geven. Twee brainstorms eigenlijk: wat heb je nodig om zelf goed en prettig te leren en wat is er nodig om als groep effectief en op een leuke manier bezig te zijn. En werkelijk, daar had ik niets meer aan toe te voegen. Ik heb de uitkomsten alleen samengevat.
Eigen leerproces:
Gezamenlijk leerproces:
Tot slot heb ik iedereen gevraagd op basis van de brainstorm voor zichzelf te bepalen wat hem of haar makkelijk af zal gaan en waar hij of zij zichzelf op zou kunnen uitdagen. Iedereen heeft hierover een pitch gehouden, om de anderen te vertellen hoe ze willen opereren als lid van een leergroep. Daarmee was de eerste stap in zelfprofilering ook gezet. En de basis gelegd voor succesvol samen leren.
Het komt zeker niet alleen door deze workshop, maar ik vind het fantastisch dat Lef na een half jaar, na de eerste ronde leergroepen, zichzelf heeft bewezen en gewoon is voortgezet.
